فخر رازی

"فخررازی"، واعظ و شاعر و نویسنده‌ی برجسته‌ی ایرانی، در قرن ششم در ری متولد شد. در پایان عمر، به سبب جنگ‌هایی که در خراسان بین ازبک و قزلباش روی می‌داد غالبا آواره بود؛ چنان که در واقعه‌ی محاصره‌ی هرات که یک سال طول کشید، گرفتار انواع پریشانی شد و بعد از خلاصی از آن واقعه، به غرجستان رفت و نزد پادشاه آن‌جا، اکرام یافت. اما مدت چندانی آن‌جا نماند و در بازگشت نزدیک هرات وفات یافت. فخرالدین رازی به دلیل انتساب به خواجه‌کلان، به طریقه‌ی نقشبندیه منسوب بود، با این همه از بعضی آثار او چنین استنباط می‌شود که باطنا شیعی‌مذهب بوده است. از جمله تالیفات او عبارت‌اند از: رشحات عین الحیات، لطایف الطوایف، کشف الاسرار، انیس العارفین، در شرح اسرار قاسمی، محمود ایاز و تفسیر کبیر فخر رازی یا مفاتیح الغیب که مهم‌ترین و مشهورترین کتاب اوست. فخر درباره‌ی بسیاری از موضوعات چون الهیات، فلسفه، قرآن، ادبیات، طب، زندگی‌نامه‌ی بزرگان، هندسه و تعبیر خواب تالیفاتی را عرضه کرد و نویسنده و شاعری توانا و ارزشمند بود. به همین دلیل نگارنده در کتاب حاضر به شرح زندگی و معرفی تالیفات او پرداخته است.